“N’eziokwu, e nwere ọtụtụ ihe ndị ọzọ Jizọs mere, bụ́ ndị, ọ bụrụ na e dee ha edee n’ụzọ zuru ezu, m chere na ụwa apụghị ịba akwụkwọ mpịakọta ndị e dere ha” (Jọn 21:25)
Jizọs Kraịst na ọrụ ebube mbụ e dere n’Oziọma Jọn, o mere ka mmiri ghọọ mmanya: “N’ụbọchị nke atọ, e nwere oriri alụmdi na nwunye na Kena nke dị na Galili, nne Jizọs nọkwa n’ebe ahụ. A kpọkwara Jizọs na ndị na-eso ụzọ ya ka ha bịa oriri alụmdi na nwunye ahụ. Mgbe mmanya gwụwara, nne Jizọs sịrị ya: “Ha enweghị mmanya.” Ma Jizọs sịrị ya: “Nwaanyị, olee otú o si gbasa mụ na gị? Oge m erubeghị.” Nne ya wee sị ndị na-eje ozi: “Meenụ ihe ọ bụla ọ gwara unu.” E nwere ite nkume isii e ji agbanye mmiri a dọsara n’ebe ahụ n’ihi iwu ndị Juu tiri banyere ịdị ọcha. Nke ọ bụla n’ime ha ga-abali ihe dị ka lita mmiri iri anọ na anọ ma ọ bụ lita iri isii na isii. Jizọs sịrị ha: “Gbajuonụ ite ndị ahụ mmiri.” Ha wee gbajuo ha n’ọnụ. Ọ sịziri ha: “Kurunụ ya bugara onye na-ahazi oriri a.” Ha wee kuru ya bugara ya. Mgbe onye na-ahazi oriri ahụ detụrụ mmiri ahụ e mere ka ọ ghọọ mmanya ọnụ, ebe ọ na-amaghị ebe o si (ọ bụ eziokwu na ndị na-eje ozi bụ́ ndị kupụtara mmiri ahụ ma), ọ kpọrọ nwoke ahụ na-alụ nwaanyị ọhụrụ, sị ya: “Ndị ọzọ na-ebu ụzọ ebupụta mmanya dị mma. Mgbe mmanya gbuwere ndị mmadụ, e bupụtazie nke na-adịchaghị mma. Ma, ị hapụrụ mmanya dị mma ruo ugbu a.” Jizọs mere ihe a na Kena nke dị na Galili. Ọ bụ ya bụ ọrụ ebube mbụ ọ rụrụ. O si otú a mee ka ebube ya pụta ìhè. Ndị na-eso ụzọ ya wee nwee okwukwe n’ebe ọ nọ” (Jọn 2:1-11).
Jizọs Kraịst gwọrọ nwa ohu eze ahụ: “O wee bịaghachi na Kena nke dị na Galili, bụ́ ebe o mere ka mmiri ghọọ mmanya. Na Kapaniọm, e nwere otu onye na-ejere eze ozi nke nwa ya nwoke na-arịa ọrịa. Mgbe nwoke a nụrụ na Jizọs ahapụla Judia bata na Galili, ọ gakwuuru ya wee rịọ ya ka ọ bịa gwọọ nwa ya nwoke maka na ọ nọ n’ọnụ ọnwụ. Ma Jizọs sịrị ya: “Ọ bụrụ na unu ahụghị ọrụ ebube na ihe ịtụnanya, unu emekataghị kweta.” Onye ahụ na-ejere eze ozi sịrị ya: “Onyenwe anyị, bịa tupu obere nwa m anwụọ.” Jizọs sịrị ya: “Lawa, nwa gị agbakeela.” Nwoke ahụ kwetara ihe Jizọs gwara ya wee lawa. Ma ka ọ nọ n’ụzọ na-ala, ndị ohu ya zutere ya ka ha gwa ya na nwa ya nwoke agbakeela. O wee jụọ ha awa ahụ́ dịrị ya mma. Ha sịrị ya: “Ahụ́ ọkụ ahụ kwụsịrị ụnyaahụ, n’awa nke asaa.” Nna nwa ahụ mataziri na ọ gbakere n’awa ahụ Jizọs sịrị ya: “Nwa gị agbakeela.” Ya na ezinụlọ ya niile wee kwere. Ihe a bụ ọrụ ebube nke abụọ Jizọs rụrụ mgbe o si Judia bata na Galili” (Jọn 4:46-54).
Jizọs Kraịst gwọrọ otu nwoke mmụọ ọjọọ ji na Kapanaum: “O wee gbadaa Kapaniọm, bụ́ obodo dị na Galili. O wee na-ezi ha ihe n’Ụbọchị Izu Ike. Otú o si ezi ihe jukwara ha anya, n’ihi na ọ na-ezi ha ihe ka onye Chineke nyere ikike. Ma n’ime ụlọ nzukọ ahụ, e nwere otu nwoke mmụọ ọjọọ ji, onye tiri mkpu, sị: “Jizọs onye Nazaret, gịnị jikọrọ anyị na gị? Ị̀ bịara ibibi anyị? Ama m gị nke ọma, Onye Nsọ nke Chineke.” Ma Jizọs baara ya mba, sị: “Mechie ọnụ, sikwa n’ime ya pụta.” N’ihi ya, mgbe mmụọ ọjọọ ahụ tụchara nwoke ahụ n’ala n’etiti ha, o si n’ime ya pụta n’emerụghị ya ahụ́. O wee ju mmadụ niile anya, ha amalitekwa ịgwa ibe ha, sị: “Olee ụdị okwu bụ ihe a? N’ihi na o ji ikike na ike o nwere na-enye ndị mmụọ ọjọọ iwu, ha ana-apụ.” N’ihi ya, ndị mmadụ nọ na-akọsa banyere ya n’ebe niile gburugburu obodo ahụ” (Luk 4:31-37).
Jizọs Kraịst na-achụpụ ndị mmụọ ọjọọ n’ala ndị Gadara (nke bụ́ Jọdan, n’ebe ọwụwa anyanwụ nke Jọdan, n’akụkụ Ọdọ Mmiri Taịbirias): “Mgbe o ruru n’ofe nke ọzọ, n’obodo ndị Gadara, ya na mmadụ abụọ mmụọ ọjọọ ji, ndị si n’ebe a na-eli ozu na-apụta, zuru n’ụzọ. Ha na-akpa ajọ ike, nke na ọ dịghị onye egwu na-ekwe ịgafe n’ụzọ ahụ. Ma, ha tiri mkpu, sị: “Ọkpara Chineke, gịnị jikọrọ anyị na gị? Ị̀ bịara ebe a imekpa anyị ahụ́ tupu oge a kara aka eruo?” Ma ìgwè ézì nọ na-ata ahịhịa n’ebe dị anya n’ebe ha nọ. Ndị mmụọ ọjọọ ahụ wee malite ịrịọ ya, sị: “Ọ bụrụ na ị chụpụ anyị, hapụ anyị ka anyị banye n’ime ìgwè ézì ndị ahụ.” O wee sị ha: “Banyenụ!” Ha wee pụta banye n’ime ézì ndị ahụ. Ìgwè ézì ahụ niile nuuru daba n’oké osimiri ma nwụọ n’ime mmiri. Ma ndị na-azụ ézì ndị ahụ gbara ọsọ. Mgbe ha banyere n’obodo, ha kọrọ ihe niile mere, kọọkwa gbasara ndị ahụ mmụọ ọjọọ ji. Obodo ahụ niile wee pụta ka ha hụ Jizọs. Mgbe ha hụrụ ya, ha rịọrọ ya ka o si n’ógbè ha pụọ” (Matiu 8:28-34).
Jizọs Kraịst gwọrọ nne nwunye onyeozi: “Mgbe Jizọs batara n’ụlọ Pita, ọ hụrụ nne nwunye Pita ka o dina ala, ahụ́ ọkụ na-emekwa ya. O wee bitụ ya aka n’aka, ahụ́ ọkụ ahụ wee hapụ ya, o wee bilie malite ijere ya ozi” (Matiu 8:14,15).
Jizọs Kraịst gwọrọ otu nwoke onye nwere aka nri kpọnwụrụ akpọnwụ: « N’ụbọchị izu ike ọzọ, ọ banyere n’ụlọ nzukọ ma malite izi ihe. E nwekwara otu nwoke aka nri ya kpọnwụrụ akpọnwụ nọ ebe ahụ. Ndị odeakwụkwọ na ndị Farisii nọ na-ele Jizọs anya ka ha hụ ma ọ̀ ga-agwọ ọrịa n’Ụbọchị Izu Ike, n’ihi na ha na-achọ ihe ha ga-eji bo ya ebubo. Ma, ọ ma ihe ha na-atụgharị n’uche. N’ihi ya, ọ gwara nwoke ahụ aka ya kpọnwụrụ akpọnwụ, sị: “Bilie, guzoro n’etiti.” O wee bilie guzoro ebe ahụ. Jizọs sịziri ha: “Ka m jụgodị unu, Iwu ò kwuru ka a na-eme ihe ọma n’Ụbọchị Izu Ike ka ọ̀ bụ ihe ọjọọ, ịzọ ndụ ka ọ̀ bụ ibibi ya?” Mgbe o lechara ha niile anya, ọ sịrị nwoke ahụ: “Gbatịa aka gị.” O wee gbatịa aka ya, aka ya adị mma. Ma ezigbo iwe were ha, ha amalite ịgba izu ihe ha ga-eme Jizọs » (Luk 6:6-11).
Jizọs Kraịst gwọrọ otu nwoke na-ata ahụhụ site na edema, oke mkpokọta nke mmiri n’ime ahụ: « N’otu Ụbọchị Izu Ike, Jizọs banyere n’ụlọ otu onye na-achị achị bụ́ onye Farisii ịga rie nri. Ha nọkwa na-ele ya anya ka ha mara ihe ọ ga-eme. Ma, e nwere otu nwoke nọ ebe ahụ ụkwụ ya na aka ya zara aza. Jizọs wee jụọ ndị Farisii na ndị ahụ ma Iwu, sị: “È kwesịrị ịgwọ ọrịa n’Ụbọchị Izu Ike, ka ọ̀ bụ na e kwesịghị?” Ma ha gbachiri nkịtị. N’ihi ya, o seere nwoke ahụ n’aka, gwọọ ya ma sị ya lawa. O wee sị ha: “Ò nwere onye n’ime unu nwa ya nwoke ma ọ bụ ehi ya ga-adaba n’olulu mmiri n’Ụbọchị Izu Ike, ya ahapụ ịdọpụta ya ozugbo?” Ma, ha azalighị ya ajụjụ a » (Luk 14:1-6).
Jizọs Kraịst gwọọ otu nwoke kpuru ìsì: “Ma ka ọ na-eru Jeriko nso, otu onye ìsì nọ ọdụ n’akụkụ okporo ụzọ na-arịọ arịrịọ. N’ihi na ọ nụrụ ka ìgwè mmadụ na-agafe, ọ malitere ịjụ ase ihe nke a pụtara. Ha kọọrọ ya, sị: “Jizọs onye Nazaret na-agafe!” O wee tie mkpu, sị: “Jizọs, Nwa Devid, meere m ebere!” Ndị bu ụzọ wee malite ịgwasi ya ike ka o mechie ọnụ, ma ọ nọ na-etisikwu mkpu ike, sị: “Nwa Devid, meere m ebere.” Jizọs wee guzoro otu ebe ma nye iwu ka e dutere ya nwoke ahụ. Mgbe o rutere nso, Jizọs jụrụ ya, sị: “Gịnị ka ị chọrọ ka m meere gị?” O wee sị: “Onyenwe anyị, mee ka m hụwa ụzọ.” Ya mere, Jizọs sịrị ya: “Hụwa ụzọ; okwukwe gị emewo ka ahụ́ dị gị mma.” O wee hụwa ụzọ n’otu ntabi anya, ọ malitekwara iso ya, na-enye Chineke otuto. Mgbe ndị ahụ niile hụrụ ya, ha nyere Chineke otuto » (Luk 18:35-43).
Jizọs Kraịst gwọrọ ndị ìsì abụọ: “Mgbe Jizọs si ebe ahụ na-apụ, ndị ìsì abụọ sooro ya, na-eti mkpu, sị: “Nwa Devid, meere anyị ebere.” Mgbe Jizọs banyere n’ime ụlọ, ndị ìsì ahụ bịakwutere ya, o wee jụọ ha, sị: “Ùnu nwere okwukwe na m ga-emeli ihe a?” Ha asị ya: “Ee, Onyenwe anyị.” O wee bitụ ha aka n’anya, sị: “Ka e meere unu ihe unu rịọrọ n’ihi na unu nwere okwukwe.” Anya ha wee meghee. Jizọs gwasikwara ha ike, sị: “Ya enwekwala onye unu ga-akọrọ ya.” Ma mgbe ha pụrụ n’èzí, ha kọsara ya n’ógbè ahụ niile” (Matiu 9:27-31).
Jizọs Kraịst gwọrọ onye ogbi: “Mgbe Jizọs si n’ógbè Taya na-alaghachi, o si na Saịdọn nakwa ógbè Dikapọlis gafere ruo n’Oké Osimiri Galili. N’ebe a, ha kpọtaara ya otu nwoke ntị chiri, nke ọ na-esikwara ike ikwu okwu. Ha rịọrọ ya ka ọ gwọọ ya. O wee kpọpụ ya n’ebe ìgwè mmadụ ahụ nọ ma rụnye mkpịsị aka ya n’ime ntị abụọ nwoke ahụ. Ọ gbụpụkwara asọ mmiri, metụ nwoke ahụ aka n’ire. O leliziri anya n’eluigwe, kuda ume ma sị ya: “Efata,” ya bụ, “Meghee.” Ntị ya wee meghee, nsogbu ọ na-enwe n’ikwu okwu lakwara. O wee malite ikwu okwu nke ọma. Jizọs gwara ndị nọ n’ebe ahụ ka ha ghara ịkọrọ ya onye ọ bụla. Ma, ka ọ na-enyekwu ha iwu ka ha na-akọsakwu ya. N’eziokwu, o riri ha ọnụ, ha asị: “Ihe niile o mere dị ezigbo mma. Ọ na-emedị ka ndị ntị chiri nụ ihe, na-emekwa ka ndị ogbi kwuo okwu.”” (Mak 7:31-37).
Jizọs Kraịst gwọrọ onye ekpenta: « Otu onye ekpenta bịakwutekwara ya, ọbụna gbuo ikpere n’ala na-arịọsi ya arịrịọ ike, sị ya: “Ọ bụrụ nnọọ na ị chọrọ, ị pụrụ ime ka m dị ọcha.” N’ihi nke ahụ, o nwere ọmịiko, o wee matịa aka ya bitụ ya aka, sị ya: “Achọrọ m. Dị ọcha.” Ekpenta ahụ pụrụ n’ahụ́ ya ozugbo, o wee dị ọcha » (Mak 1:40-42).
Ọgwụgwọ nke ndị ekpenta iri: “Ka ọ na-aga Jeruselem, o si n’agbata Sameria na Galili na-agafe. Ka ọ na-abanyekwa n’otu obodo, ndị ekpenta iri hụrụ ya. Ma ha guzo n’ebe dị anya. Ha wee tie mkpu, sị: “Jizọs, Onye Ozizi, meere anyị ebere!” Mgbe ọ hụrụ ha, ọ sịrị ha: “Gaanụ gosi ndị nchụàjà onwe unu.” Ma ka ha na-aga, a gwọrọ ha. Mgbe otu n’ime ha hụrụ na a gwọọla ya, ọ laghachiri, jiri oké olu na-eto Chineke. O wee gbuo ikpere n’ala, kpudo ihu n’ala n’ụkwụ Jizọs, na-ekele ya. Ọ bụkwa onye Sameria. Jizọs sịrị ya: “Ọ́ bụghị mmadụ iri ka a gwọrọ? Oleekwanụ mmadụ itoolu ndị ọzọ? E wezụga nwoke a bụ́ onye mba ọzọ, è nwere onye ọzọ lọghachiri ka o too Chineke?” O wee sị ya: “Bilie lawa. Okwukwe gị emeela ka ahụ́ dị gị mma.”” (Luk 17:11-19).
Jizọs Kraịst gwọọ onye ọrịa mkpọnwụ: « Mgbe ihe ndị a gasịrị, otu ememme ndị Juu ruru. Jizọs wee gbagoo Jeruselem. Na Jeruselem, n’ọnụ ụzọ ámá atụrụ, e nwere otu ọdọ mmiri a na-akpọ n’asụsụ Hibru Betzeta, nke veranda ya nwere ahịrị ogidi ise. N’ebe ndị a ka ìgwè ndị ọrịa, ndị ìsì, ndị akụkụ ahụ́ ha kpọnwụrụ akpọnwụ, dina. Ma otu nwoke nọ n’ebe ahụ, onye nọ na-arịa ọrịa kemgbe afọ iri atọ na asatọ. Mgbe Jizọs hụrụ nwoke a ka o dina ala, ebe ọ makwaara na ọ nọworị na-arịa ọrịa ruo ogologo oge, ọ sịrị ya: “Ị̀ chọrọ ka ahụ́ dị gị mma?” Onye ọrịa ahụ zara ya, sị: “Nna anyị ukwu, enweghị m onye ga-eme ka m banye n’ime ọdọ mmiri a mgbe mmiri a mere ụṅara; kama mgbe m na-abịa, onye ọzọ na-ebu m ụzọ abanye.” Jizọs wee sị ya: “Bilie buru ihe ndina gị gawa ije.” Ahụ́ wee dị nwoke ahụ mma ozugbo, o bukwaara ihe ndina ya wee malite ịga ije” (Jọn 5:1-9).
Jizọs Kraịst gwọrọ akwụkwụ na-adọ: “Mgbe ha bịara ebe ìgwè mmadụ nọ, otu nwoke bịakwutere ya, gbuoro ya ikpere n’ala, sị ya: “Onyenwe anyị, meere nwa m nwoke ebere, n’ihi na ọ bụ onye akwụkwụ, ọnọdụ ya dịkwa njọ. Ọ na-adabakarị n’ọkụ, na-adabakwa na mmiri ọtụtụ mgbe. M kpọtaara ya ndị na-eso ụzọ gị, ma ha enweghị ike ịgwọ ya.” Jizọs wee sị: “Unu ọgbọ na-enweghị okwukwe, nke rụkwara arụ, ruo ole mgbe ka mụ na unu ga-anọ tupu unu enwee okwukwe? Ruo ole mgbe ka m ga na-edi ihe unu na-eme? Kpọtara m ya ebe a.” Jizọs wee baara mmụọ ọjọọ ahụ mba, ya esi n’ime nwatakịrị nwoke ahụ pụta. E wee gwọọ ya n’oge ahụ. Ndị na-eso ụzọ Jizọs wee bịakwute ya mgbe naanị ya nọ, sị: “Gịnị mere na anyị achụpụlighị ya?” O wee sị ha: “Ọ bụ n’ihi na okwukwe unu dị ntakịrị. N’ihi na n’eziokwu, ana m asị unu, ọ bụrụ na unu enwee okwukwe há ka mkpụrụ osisi mọstad, unu ga-asị ugwu a, ‘Si ebe a gafee ebe nke ọzọ,’ ọ ga-agafe, ọ dịghịkwa ihe na-agaghị ekwe unu omume.”” (Matiu 17:14-20).
Jizọs Kraịst na-arụ ọrụ ebube na-amaghị ya: « Ka Jizọs nọ na-aga, ìgwè mmadụ nọ na-adagide ya. E nwere otu nwaanyị na-arịa ọrịa oruru ọbara kemgbe afọ iri na abụọ. O nwebeghịkwa onye nwere ike ịgwọ ya. O si n’azụ bịaruo Jizọs nso ma bitụ ọnụ ọnụ uwe elu ya aka. Ozugbo ahụkwa, ọrịa oruru ọbara na-arịa ya akwụsị. Jizọs wee sị: “Ònye bitụrụ m aka?” Mgbe ha niile nọ na-agọ agọ, Pita sịrị: “Onye Ozizi, ìgwè mmadụ gbara gị gburugburu ma na-adagide gị.” Ma Jizọs sịrị: “O nwere onye bitụrụ m aka, n’ihi na ama m na ike pụrụ m n’ahụ́.” Mgbe nwaanyị ahụ hụrụ na Jizọs amatala ihe o mere, ọ maara jijiji bịa sekpuru ala n’ihu ya, kwuokwa n’ihu mmadụ niile ihe mere o ji bitụ ya aka na otú e si gwọọ ya ozugbo. Ma ọ sịrị ya: “Nwa m nwaanyị, okwukwe gị emeela ka ahụ́ dị gị mma. Lawa n’udo.” » (Luk 8:42-48).
Jizọs Kraịst na-agwọ ọrịa site n’ebe dị anya: « Mgbe ọ gwachara ìgwè mmadụ ahụ ihe niile ọ chọrọ ịgwa ha, ọ banyere Kapaniọm. Ma, e nwere otu onyeisi ndị agha ohu ya ọ hụrụ n’anya na-arịa ọrịa, nọrọkwa n’ọnụ ọnwụ. Mgbe ọ nụrụ banyere Jizọs, o ziri ụfọdụ ndị okenye ndị Juu ka ha gaa rịọ ya ka ọ bịa gwọọ ohu ya. Ha bịakwutere Jizọs malite ịrịọsi ya ike, sị: “Nwoke a kwesịrị ka i meere ya ihe a, n’ihi na ọ hụrụ obodo anyị n’anya, ọ rụkwaara anyị ụlọ nzukọ.” N’ihi ya, Jizọs sooro ha gawa. Ma mgbe o rutewere ụlọ onyeisi ndị agha ahụ nso, nwoke ahụ ziri ndị enyi ya ka ha gwa Jizọs, sị: “Nna anyị ukwu, enyela onwe gị nsogbu, n’ihi na ekwesịghị m ka ị bata n’ụlọ m. Ọ bụ ya mere na mụ abịaghị n’onwe m. Kama kwuo naanị okwu, ahụ́ ga-adịkwa onye na-ejere m ozi mma. N’ihi na n’agbanyeghị na m nọ n’okpuru ndị ọzọ, e nwekwara ndị agha nọ n’okpuru m. M na-asị onye agha nke a, ‘Gawa!’ ya agawa. M na-asịkwa onye nke ọzọ, ‘Bịa!’ ya abịa. M na-asịkwa ohu m, ‘Mee nke a!’ ya emee ya.” Mgbe Jizọs nụrụ ihe ndị a, o juru ya anya, ya atụgharịa chee ìgwè mmadụ na-eso ya n’azụ ihu, sị ha: “Ana m asị unu, ahụtụbeghị m onye okwukwe ya siri ike otú a n’Izrel.” Mgbe ndị ahụ e ziri ozi laghachiri n’ụlọ ahụ, ha hụrụ na ahụ́ adịla ohu ahụ mma » (Luk 7:1-10).
Jizọs Kraịst agwọla otu nwaanyị nwere nkwarụ ruo afọ iri na asatọ: “N’otu Ụbọchị Izu Ike, Jizọs nọ n’otu ụlọ nzukọ na-ezi ihe. Ma, e nwere otu nwaanyị nọ ebe ahụ mmụọ ọjọọ mere ka ọ na-arịa ọrịa kemgbe afọ iri na asatọ. Nwaanyị a na-ehu ehu, o nweghịkwa ike iguzo kwem. Mgbe Jizọs hụrụ ya, ọ gwara ya, sị: “Nwaanyị, a gwọọla gị ọrịa gị.” O bikwasịkwara ya aka, ya eguzoro kwem n’otu ntabi anya, malite ito Chineke. Ma iwe were onyeisi oche ụlọ nzukọ ahụ maka na Jizọs gwọrọ onye ahụ n’Ụbọchị Izu Ike, ya asị ìgwè mmadụ ahụ: “E nwere ụbọchị isii e kwesịrị ịrụ ọrụ. N’ihi ya, bịanụ n’ụbọchị ndị ahụ ka a gwọọ unu. Unu abịala n’Ụbọchị Izu Ike.” Ma, Onyenwe anyị sịrị ya: “Ndị ihu abụọ, ò nwere onye n’ime unu na-anaghị atọpụ ehi ya ma ọ bụ jakị ya n’ụlọ anụ n’Ụbọchị Izu Ike ma kpụrụ ya gaa ka o nye ya mmiri? Setan mere ka nwaanyị a, bụ́ nwa Ebreham, na-arịa ọrịa a kemgbe afọ iri na asatọ. Ọ̀ bụ na e kwesịghị ịgwọ ya n’Ụbọchị Izu Ike?” Mgbe o kwuru ihe a, ihere malitere ime ndị niile na-emegide ya. Ma ìgwè mmadụ ahụ niile malitere ịṅụrị ọṅụ n’ihi ihe niile dị ebube o mere” (Luk 13:10-17).
Jizọs Kraịst gwọrọ ada nke nwanyị Finishia: « Mgbe Jizọs si ebe ahụ pụọ, ọ gawara Taya na Saịdọn. Ma, otu nwaanyị Finishia nke si n’ógbè ahụ bịakwutere ya wee tie mkpu, sị: “Meere m ebere, Onyenwe anyị, Nwa Devid. Mmụọ ọjọọ ji nwa m nwaanyị aka ọjọọ.” Ma ọ tụpụrụghị nwaanyị ahụ ọnụ. N’ihi ya, ndị na-eso ụzọ ya bịara malite ịgwa ya, sị: “Sị ya lawa, n’ihi na ọ na-ebe ákwá na-esogharị anyị.” O wee, sị: “E zitere m maka atụrụ furu efu, bụ́ mba Izrel, ọ bụghị maka ndị ọ bụla ọzọ.” Ma nwaanyị ahụ bịara, kpọọrọ ya isiala, sị: “Onyenwe anyị, nyere m aka.” Ya asị ya: “E kwesịghị iwere nri ụmụaka tụpụrụ ụmụ nkịta.” O wee sị: “Ọ bụ eziokwu, Onyenwe anyị. Ma, ụmụ nkịta na-eri iberibe ihe si na tebụl nna ha ukwu na-adapụsị.” Jizọs gwaziri ya, sị: “Nwaanyị, i nwere ezigbo okwukwe. Ka e meere gị ihe ị rịọrọ.” E wee gwọọ nwa ya nwaanyị n’oge ahụ » (Matiu 15:21-28).
Jizọs Kraịst ama etre oyobio ete: “Mgbe ọ banyere n’ụgbọ mmiri, ndị na-eso ụzọ ya sooro ya. Ma, lee! oké ifufe malitere ife n’oké osimiri ahụ, nke mere na ebili mmiri nọ na-ekpuchi ụgbọ ahụ; otú ọ dị, ọ na-ehi ụra. Ha wee bịa kpọtee ya, sị: “Onyenwe anyị, zọpụta anyị, anyị na-aga ịla n’iyi!” Ma ọ sịrị ha: “Gịnị mere obi ji na-amapụ unu, unu ndị okwukwe nta?” O wee bilie baara ifufe ahụ na oké osimiri ahụ mba, ebe niile wee daa jụụ. O wee ju ha anya, ha wee sị: “Olee ụdị mmadụ onye a bụ, nke na ọbụna ifufe na oké osimiri na-erubere ya isi?”” (Matiu 8:23-27). Ọrụ ebube a gosipụtara na paradaịs elu ala agaghị enwe oké mmiri ozuzo ma ọ bụ ide mmiri nke ga-akpata ọdachi.
Jizọs Kraịst na-eje ije n’elu oké osimiri: « Mgbe ọ gwachara ìgwè mmadụ ahụ ka ha lawa, naanị ya gbagoro n’elu ugwu ikpe ekpere. Ọ nọkwa ebe ahụ naanị ya ruo mgbede. Ka ọ dịgodị, ụgbọ mmiri ahụ esila n’akụkụ osimiri ahụ gaa ọtụtụ narị mita, ebili mmiri mekwara ka o sie ike ịkwọ ya, n’ihi na ifufe na-efesi ike. Ma n’oge nche nke anọ nke abalị, o jeere ije n’elu oké osimiri ahụ na-abịakwute ha. Mgbe ndị na-eso ụzọ ya hụrụ ya ka ọ na-eje ije n’elu oké osimiri ahụ, obi mapụrụ ha, ha asị: “Ọ bụ mmụọ!” Ha wee tie mkpu n’ihi egwu ha na-atụ. Ma, Jizọs gwara ha ozugbo, sị: “Nweenụ obi ike. Ọ bụ m. Unu atụla egwu.” Pita gwara ya, sị: “Onyenwe anyị, ọ bụrụ na ọ bụ gị, gwa m ka m bịakwute gị n’elu mmiri.” O wee sị: “Bịa.” Pita esizie n’ụgbọ ahụ pụta, jere ije n’elu mmiri ahụ gakwuruwe Jizọs. Ma mgbe ọ hụrụ oké ifufe ahụ, egwu tụrụ ya. Mgbe ọ malitekwara imikpu, o tiri mkpu, sị: “Onyenwe anyị, zọpụta m!” Jizọs matịrị aka ozugbo, jide ya wee sị ya: “Onye okwukwe nta, gịnị mere i ji nwewe obi abụọ?” Mgbe ha banyere n’ụgbọ ahụ, oké ifufe ahụ kwụsịrị. N’ihi ya, ndị nọ n’ụgbọ ahụ kpọọrọ ya isiala, sị: “Ị bụ Ọkpara Chineke n’eziokwu.” » (Matiu 14:23-33).
Azụ ahụ dị ebube na-ejide: “N’otu oge, Jizọs guzo n’akụkụ ọdọ mmiri Genesaret, ìgwè mmadụ ana-enu ibe ha aka ka ha ruo ya nso gere okwu Chineke. O wee hụ ụgbọ abụọ a dọsara n’akụkụ ọdọ mmiri ahụ, ma ndị ọkụ azụ̀ esila na ha pụta na-asacha ụgbụ ha. Ka ọ banyere n’otu n’ime ụgbọ ndị ahụ, ọ gwara Saịmọn, onye nwe ụgbọ ahụ, ka ọ kwọrọ ya banyekwuo na mmiri. O wee nọrọ n’ụgbọ ahụ, malitekwa izi ìgwè mmadụ ahụ ihe. Mgbe ọ kwụsịrị ịgwa ìgwè mmadụ ahụ okwu, ọ sịrị Saịmọn: “Kwọrọ ụgbọ a banye n’ebe miri emi, wụnyekwanụ ụgbụ unu ka unu gbute azụ̀.” Ma Saịmọn sịrị ya: “Onye Ozizi, n’agbanyeghị anya niile anyị mụrụ n’abalị, anyị egbuteghị ihe ọ bụla. Ma, ebe ị sị m wụnye ụgbụ na mmiri, m ga-awụnye ya.” Mgbe ha wụnyere ya, ha gbutere ọtụtụ azụ̀, nke mere na ụgbụ ha malitere ịdọka. N’ihi ya, ha feere ndị ibe ha nọ n’ụgbọ nke ọzọ aka ka ha bịa nyere ha aka. Ha bịakwara kpojuo ụgbọ abụọ ahụ, nke mere na ụgbọ ndị ahụ malitere imi. Mgbe Saịmọn Pita hụrụ ihe a, ọ dara n’ala n’ụkwụ Jizọs, sị: “Onyenwe anyị, si ebe m nọ pụọ, n’ihi na abụ m onye mmehie.” N’ihi na mgbe ha gbutere azụ̀ ndị ahụ, o juru ya na ndị niile ya na ha nọ anya. O jukwara ma Jems ma Jọn, ụmụ Zebedi, anya, bụ́ ndị ha na Saịmọn na-arụkọ ọrụ. Ma Jizọs sịrị Saịmọn: “Kwụsị ịtụ egwu. Si ugbu a gawa, ị ga na-akụta ndị mmadụ ná ndụ.” N’ihi ya, ha kwọọrọ ụgbọ ndị ahụ gaghachi n’elu ala. Ha hapụkwara ihe niile soro ya” (Luk 5:1-11).
Jizọs Kraịst na-amụba ogbe achịcha: « Mgbe e mechara, Jizọs gara n’ofe nke ọzọ nke Oké Osimiri Galili, ma ọ bụ Taịbirias. Ìgwè mmadụ nọkwa na-eso ya n’ihi na ha na-ahụ ọrụ ebube ndị ọ na-arụ mgbe ọ na-agwọ ndị ọrịa. Jizọs wee rịgoro n’elu ugwu ma nọrọ ala n’ebe ahụ, ya na ndị na-eso ụzọ ya. Ememme Ngabiga, bụ́ ememme ndị Juu na-eme, na-erukwa nso. Mgbe Jizọs leliri anya hụ na ìgwè mmadụ na-abịakwute ya, ọ jụrụ Filip, sị: “Ebee ka anyị ga-azụta achịcha ndị a ga-ata?” Ma, o kwuru ihe a ka ọ mara ihe dị Filip n’obi n’ihi na ọ ma ihe ọ na-aga ime. Filip zara ya, sị: “E jirigodị narị mkpụrụ ego dinarịọs abụọ (200) zụta achịcha, ọ gaghị ezu onye ọ bụla n’ime ha inweta ntakịrị.” Otu n’ime ndị na-eso ụzọ ya, bụ́ Andru nwanne Saịmọn Pita, sịrị ya: “Lee nwata nwoke bu ogbe achịcha ọka bali ise na obere azụ̀ abụọ. Ma olee otú ha ga-esi zuoro ọtụtụ mmadụ a?” Jizọs wee sị: “Gwanụ ha ka ha nọdụ ala.” Ebe ọ bụ na ahịhịa juru eju n’ebe ahụ, ha nọdụrụ ala. Ụmụ nwoke nọ n’ebe ahụ dị ihe dị ka puku ise (5,000). Jizọs weere achịcha ahụ. Mgbe o kelechara Chineke, o kesaara ha ndị ahụ nọ ọdụ n’ala. Otú ahụ ka o kesakwaara ha obere azụ̀ ahụ. Ha wee rijuo afọ. Mgbe ha rijuchara afọ, ọ gwara ndị na-eso ụzọ ya, sị: “Tụtụkọtanụ ihe ha rifọrọ, ka ihe ọ bụla ghara ịla n’iyi.” Ha wee tụtụkọta iberibe achịcha ndị ahụ tara achịcha ọka bali ise ahụ tafọrọ, ya eju nkata iri na abụọ. Mgbe ndị mmadụ hụrụ ọrụ ebube ndị ọ rụrụ, ha malitere ịsị: “N’eziokwu, onye a bụ Onye Amụma ahụ ga-abịa n’ụwa.” Ma, ebe Jizọs ma na ha na-achọ ịbịa jide ya ka ha mee ya eze, ọ gaghachiri n’ugwu naanị ya » (Jọn 6: 1-15). A ga-enwe ihe oriri n’ụba n’ụwa nile (Abụ Ọma 72:16; Aisaia 30:23).
Jizọs Kraịst ama kpọlitere nwa nwoke nke nwanyị di ya nwụrụ: “Ozugbo nke a gasịrị, ọ gawara obodo a na-akpọ Nen, ndị na-eso ụzọ ya na oké ìgwè mmadụ sokwa ya na-eme njem. Ka o rutere nso n’ọnụ ụzọ ámá obodo ahụ, lee! e nwere onye nwụrụ anwụ a na-ebupụ, bụ́ nwa nwoke nne ya mụrụ naanị ya. E wezụga nke ahụ, ọ bụ nwaanyị di ya nwụrụ. Ìgwè mmadụ dị ukwuu ndị si n’obodo ahụ sokwa ya. Mgbe Onyenwe anyị hụrụ ya, o nwere ọmịiko n’ebe ọ nọ, o wee sị ya: “Kwụsị ịkwa ákwá.” O wee garuo nso ma bitụ ihe ahụ e ji ebu ozu aka, ndị bu ya wee guzoro n’otu ebe, o wee sị: “Nwa okorobịa, ana m asị gị, Bilie!” Onye ahụ nwụrụ anwụ wee bilie nọrọ ọdụ ma malite ikwu okwu, o wee kpọnye ya nne ya. Egwu wee jide ha niile, ha malitekwara inye Chineke otuto, na-asị: “E mewo ka onye amụma dị ukwuu bilie n’etiti anyị,” na-asịkwa, “Chineke echewo ihu ya n’ebe ndị ya nọ.” Akụkọ a banyere ya wee gbasaa ruo Judia dum na ógbè niile gbara ya gburugburu” (Luk 7:11-17).
Jizọs Kraịst kpọlitere ada Jaịrọs n’ọnwụ: “Ka ọ ka kpụ okwu n’ọnụ, otu onye nnọchiteanya nke onyeisi oche ụlọ nzukọ bịara, sị: “Nwa gị nwaanyị anwụọla; enyezila onye ozizi nsogbu.” Mgbe Jizọs nụrụ nke a, ọ zara ya, sị: “Atụla egwu, naanị nwee okwukwe, a ga-azọpụta ya.” Mgbe o rutere n’ụlọ ahụ, o kweghị ka onye ọ bụla soro ya banye ma e wezụga Pita na Jọn na Jems na nne na nna nwata nwaanyị ahụ. Ma mmadụ niile nọ na-akwa ákwá, na-eti aka n’obi wee na-eruru ya uju. O wee sị: “Kwụsịnụ ịkwa ákwá, n’ihi na ọ nwụghị anwụ kama ọ na-ehi ụra.” Ha wee malite ịchị ya ọchị, na-akwa ya emo, n’ihi na ha maara na ọ nwụwo. Ma o seere ya n’aka ma kwuo n’olu dara ụda, sị: “Nwata nwaanyị, bilie!” Mmụọ ya wee laghachi, o wee bilie ozugbo ahụ, o nyekwara iwu ka e nye ya ihe ka o rie. Ndị mụrụ ya wee jupụta n’obi ụtọ; ma ọ gwara ha ka ha ghara ịkọrọ onye ọ bụla ihe merenụ » (Luk 8:49-56).
Jizọs Kraịst kpọlitere enyi ya Lazarọs, nwụrụ anwụ ụbọchị anọ gara aga: “N’eziokwu, Jizọs abatabeghị n’obodo nta ahụ, kama ọ ka nọ n’ebe ahụ Mata zutere ya. Ya mere, mgbe ndị Juu ha na ya nọ n’ụlọ, ndị na-akasi ya obi, hụrụ Meri ka o biliri ọsọ ọsọ pụọ, ha sochiri ya, n’ihi na ha chere na ọ na-aga n’ili ncheta ịga kwaa ákwá n’ebe ahụ. Mgbe Meri bịarutere n’ebe Jizọs nọ ma hụ ya, ọ dara n’ụkwụ ya, sị ya: “Onyenwe anyị, a sị na ị nọ n’ebe a, nwanne m nwoke agaraghị anwụ.” Ya mere, mgbe Jizọs hụrụ ka ọ na-akwa ákwá nakwa ka ndị Juu so ya bịa na-akwa ákwá, ọ sụrụ ude n’ime mmụọ ya, o nyekwara ya nsogbu; o wee sị: “Olee ebe unu liri ya?” Ha sịrị ya: “Onyenwe anyị, bịa lee ya.” Anya mmiri gbara Jizọs. Ya mere, ndị Juu malitere ịsị: “Lee ka o si hụ ya n’anya nke ukwuu!” Ma ụfọdụ n’ime ha sịrị: “Nwoke a nke meghere anya onye ìsì ahụ, ó nweghị ike igbochi onye a ịnwụ?”
N’ihi ya, mgbe Jizọs sụsịrị ude ọzọ n’ime onwe ya, ọ bịara n’ili ncheta ahụ. N’eziokwu, ọ bụ ọgba, e jikwa otu nkume dọchie ọnụ ya. Jizọs sịrị: “Kwapụnụ nkume ahụ.” Mata, bụ́ nwanne onye ahụ nwụrụ anwụ, sịrị ya: “Onyenwe anyị, ka ọ dị ugbu a, ọ ghaghị ịbụ na o siwela ísì, n’ihi na o meela ụbọchị anọ.” Jizọs sịrị ya: “Ọ̀ kwa m gwara gị na ọ bụrụ na i kwere, ị ga-ahụ ebube Chineke?” Ya mere, ha kwapụrụ nkume ahụ. Ma Jizọs leliri anya n’eluigwe wee sị: “Nna, ana m ekele gị na ị nụwo olu m. N’eziokwu, amaara m na ị na-anụ olu m mgbe niile; ma ekwuru m okwu n’ihi ìgwè mmadụ a ndị guzo gburugburu, ka ha wee kwere na ọ bụ gị zitere m.” Mgbe o kwuru ihe ndị a, o ji oké olu tie mkpu, sị: “Lazarọs, pụta!” Nwoke ahụ nwụrụ anwụ wee buru ákwà e kere ya n’ụkwụ na n’aka pụta, e kekwara ya ákwà n’ihu. Jizọs sịrị ha: “Tọpụnụ ya ákwà ma hapụ ya ka ọ laa”” (Jọn 11:30-44).
Azụ ahụ dị ebube na-ejide (obere oge ka Kraist bilitesịrị n’ọnwụ): “Mgbe chi na-abọ, Jizọs guzo n’ikpere osimiri ahụ. Ma ndị na-eso ụzọ ya amataghị na ọ bụ ya. Jizọs wee sị ha: “Ụmụntakịrị, ùnu nwere ihe ọ bụla unu ga-eri?” Ha sịrị ya: “Mba.” O wee sị ha: “Wụnyenụ ụgbụ n’akụkụ aka nri nke ụgbọ mmiri unu, unu ga-egbute azụ̀.” Ha wee wụnye ya, ma ha enweghịzi ike ịdọbata ya n’ụgbọ ha n’ihi ọtụtụ azụ̀ juru na ya. Onye ahụ na-eso ụzọ Jizọs, onye Jizọs hụrụ n’anya, sịrị Pita: “Ọ bụ Onyenwe anyị.” Mgbe Saịmọn Pita nụrụ na ọ bụ Onyenwe anyị, o yiiri uwe elu ya n’ihi na ọ gba ahụ́ ọtọ. O wee maba n’oké osimiri ahụ. Ma ndị ọzọ na-eso ụzọ Jizọs, ndị nọ n’obere ụgbọ ahụ, kwọọrọ ụgbọ ahụ ma dọkpụrụ ụgbụ ahụ azụ̀ juru pụtawa n’ihi na ebe ha nọ adịghị anya n’ikpere osimiri ahụ. Ọ dị ihe dị ka mita iri itoolu” (Jọn 21:4-8).
Jizọs Kraịst rụrụ ọtụtụ ọrụ ebube ndị ọzọ. Ha na-ewusi okwukwe anyị ike, na-agba anyị ume ma na-amata ọtụtụ ngọzi ga-adị n’ụwa. Okwu Jọn onyeozi dere edekọwo ọtụtụ ọrụ ebube ndị Jizọs Kraịst mere, iji gosi na ihe ga-eme n’ụwa ga-eme: “N’eziokwu, e nwere ọtụtụ ihe ndị ọzọ Jizọs mere, bụ́ ndị, ọ bụrụ na e dee ha edee n’ụzọ zuru ezu, m chere na ụwa apụghị ịba akwụkwọ mpịakọta ndị e dere ha” (Jọn 21:25).
***
Isiokwu Ọmụmụ Baịbụl Ndị Ọzọ:
Okwu gị bụ oriọna dịịrị ụkwụ m na ìhè dịịrị okporo ụzọ m (Abụ Ọma 119:105)
Ememe ncheta ọnwụ Jizọs Kraịst
Gịnị mere Chineke ji kwere ka nhụjuanya na ajọ omume dịrị?
Ozizi elementrị nke Akwụkwọ Nsọ
Gịnị ka a ga-eme tupu oké mkpagbu ahụ amalite?
Other African languages:
Afrikaans: Ses Bybelstudie-artikels
Amharic: ስድስት የመጽሐፍ ቅዱስ ጥናት ርዕሶች
Haussa: Labarun nazarin Littafi Mai Tsarki guda shida
Malagasy: Lohahevitra Fianarana Baiboly Enina
Somali: Lix Mawduuc oo Barashada Kitaabka Quduuska ah
Swahili: Makala Sita za Kujifunza Biblia
Xhosa: Amanqaku Aza Kufundwa IBhayibhile Amathandathu
Yoruba: Àkòrí mẹ́fà ti Ìkẹ́kọ̀ọ́ Bíbélì
Zulu: Izindikimba Eziyisithupha Zokufunda Ibhayibheli
Arabic: ستة مواضيع لدراسة الكتاب المقدس
Tebụlụ nchịkọta nke ihe karịrị asụsụ iri asaa, nwere akụkọ Baịbụl isii dị mkpa e dere n’asụsụ ọ bụla…
Table of contents of the http://yomelyah.fr/ website
Na-agụ Baịbụl kwa ụbọchị. Ọdịnaya a nwere akụkọ mmụta Bible n’asụsụ Bekee, French, Spanish, na Portuguese (jiri Google Translate họrọ otu n’ime asụsụ ndị a, yana asụsụ nke ị họọrọ, iji ghọta ọdịnaya nke akụkọ ndị a)…
***